donderdag 26 augustus 2021

Minder afval, wat van mijn ervaringen...

 Al weer twee jaar geleden begon ik met mijn 'minder afval' uitdaging. In het begin ging het als een speer, want ik had best veel afval en als je dan net begint is het verschil al snel groot. Binnen mum van tijd had ik wekelijks nog maar een zakje van minder dan 10 liter. Toch merkte ik dat het er weer in sluipt dat er steeds meer afval weer bijkomt, dus deze week besloot ik het weer strakker aan te pakken.. ook omdat ik nu steeds meer dingen zelf maak dacht ik dat het makkelijker moest zijn minder afval te veroorzaken.

Minder afval als doelstelling kún je natuurlijk heel rigoreus aanpakken, maar mijn ervaring is dat 'werkbaar', 'leefbaar' en 'haalbaar' ook heel belangrijk zijn anders houdt je het niet vol. Ook zijn er dingen die ik in de tussentijd heb uitgeprobeerd en die het voor mij gewoonweg niet zijn; zoals no-waste damesproducten (cup en wasbare sharkweek-plugs zijn voor mij een no-go) en siliconen diepvrieszakjes (die dingen worden simpelweg niet schoon/droog na het afwassen bij mij).

Ik begon heel simpel met mijn pakken melk te vervangen door glazen flessen. Ik maakte zelf mijn plantaardige melken en yoghurts en chocolademelk maak ik ook zelf. Dat scheelt al snel 8 pakken in de week in ons huishouden per week. Dat is dus pak 'm beet; een kleine 400 pakken per jaar. Als 100 gezinnen dat zouden doen dan zit je op 40.000 pakken per jaar dat je minder aan afval kunt hebben....Ja het is wat meer sjouwen; nou èn? 

Ook heel makkelijk; je keukenrol vervangen door wasbare doekjes. Men neme een bamboe keukenrol met herbruikbare vellen of een pak met die doekjes. Een afsluitbare bak voor onder de gootsteen waar je de gebruikte doekjes in doet en een mandje waar de ongebruikte doekjes in zitten. Het mandje staat bij mij op het aanrechtblad. Eens in de week doe ik een 'doekjeswas', waar ook mijn poetsdoeken, dweil en herbruikbare make-up watjes in meegaan.  Die laatste is dus ook heel makkelijk te vervangen en scheelt je dus die 2 eur aan een rol wattenschijfjes die je moet kopen, en het scheelt nog meer als je voor 'eco' of 'bio' varianten normaliter gaat. 

Kaas: haal het bij de kaasboer. Ik merkte dat ik de laatste tijd weer voor die mooie voorgesneden plakken ging in de (bio)supermarkt. Maar ten eerste zit dan gelijk (te) veel kaas op je brood en ten tweede heb je dus een plastic verpakking en soms ook nog eens plastic velletjes tussen die plakken. Ik heb 'waxdoeken' waar ik kaas in kan halen. De steviger doeken zijn het beste. Ik maakte van een - kleur heel mooi- dunne stof ook bijenwasdoeken, maar die werden een soort van plakkerig en werken gewoon niet lekker. De kaasboer heeft ook biokaas en snijdt ook met liefde plakken (als je niet zelf wilt schaven). Ik heb nu twee 'boc-'n-roll's  besteld waar ik mijn kaas in wil gaan halen, die zijn makkelijker schoon te maken.

In mijn boodschappentas zitten een hele selectie van lichtgewicht katoenen zakjes. Voor groente, fruit en noten, al neem ik ook nog wel eens potten mee naar de markt om die te laten vullen met noten. Plastic kun je weigeren of negeren. Supermarkten kunnen - dat toont Jumbo aan- met een laser prima aangeven of iets biologisch is daar hoeft niet - zoals bij de AH- plastic om een komkommer, tomaten etc. Juist de bio producten zitten in plastic, de citroen en limoen in kunststof netjes... hoe verzinnen ze het. Groenten en fruit haal ik dus in de biowinkel of (bio) op de markt; het gaat mee in de katoenen zakjes. Overigens kun je ook rekening houden met je ecologische voetafdruk door hier lokale producten te kiezen ipv een appel uit verweggistan; in NL hebben ze prima appels immers!  Koop dus ook met het seizoen mee; aardbeien - ook bio- komen in het vroege voorjaar uit Spanje bv. ..dat zijn een hoop km's voor een product dat in de zomer uit NL komt. 

Keuze: pot of zak. Glas is vele malen beter te recyclen en vaker te recyclen zonder kwaliteitsverlies. Zakken van plastic of folie zijn dat niet. Plastic is recyclebaar, maar verliest steeds meer aan kwaliteit. Kies dus áls je al plastic 'moet', voor een composteerbare variant.  Papieren zakken kan ook, maar papier is nog steeds 'waste' ook al is het recyclebaar. Ik kies als het even kan voor een glazen verpakking. Een pot is volledig recyclebaar en vaak zijn potten ook nog in huis langer bruikbaar voor allerhande opbergdoeleinden. 

Over potten gesproken; er is tegenwoordig een supermarkt die verpakkingsvrij is. Pieter Pot. Ze leveren aan huis in potten. Als de pot leeg is gaat hij retour (statiegeld systeem). Maar er zijn ook soms 'bulkwinkels' (zoals VERS in Alkmaar) waar je met je eigen zakken kunt komen en bv kruiden, granen, rijst etc. kunt kopen zonder verpakkingsmateriaal. Ik zit nog niet zo lang bij 'Pieter', maar ben er nu al erg tevreden over; al mag van mij het assortiment 'bio' nog wel een stuk groter worden.

Ga je eten halen? Neem je eigen bakjes mee! In het begin vond ik het een drempel. Maar ik merk dat het vaak door een restauranthouder niet eens zo gek gevonden wordt. Het scheel hen immers de kosten van de verpakking. Het helpt wel als een restaurant een sticker op de deur heeft dat een eigen verpakking prima is, merk ik. Ben je in een restaurant wezen eten zorg dan dat je de restjes meeneemt, dat is no-food-waste en je hebt nog een lekkere snack of zelfs lunch; nog beter is dat je dat in een eigen bakje dus doet. 

Vlees en vleeswaren alsook de vegetarische/veganistische vervangers koop ik - moet ik bekennen- nog wel in verpakkingsmateriaal. Als het kán haal ik bij de 'Groene Slager' en neem ik eigen bakjes mee, maar vaak heb ik niet genoeg bakjes of ik ben ze vergeten en deze slager zit in de stad dus ik moet er voor 'om'; hier doe ik dus een concessie dat ik niet de extra kilometers er voor maak, maar als het kan ik wel verpakking-loos haal.  

Zeep, scheerzeep, deodorant, tandpasta, conditioner, crèmes, makeupreiniger... kun je prima verpakkingsloos kopen (happysoaps, werfzeep, de zeepfabriek, Lush), maar nog gaver is het om allemaal zelf te maken. Ook verpakking-loos én je weet ook nog eens exact wat er in zit. Dat geldt ook voor schoonmaakmiddelen. Ruitenreiniger? Dat is spiritus met water en een drupje zeep. Dagelijkse WC-reinigerspray? Dat is schoonmaakazijn, alcohol en flink wat druppels etherische olie van grove den, rozemarijn en lavendel.  Als je dan toch wasmiddel etc wilt kopen omdat je geen zin of tijd hebt om zelf te maken, koop dan bulkverpakkingen. Voordat ik aan de 'zelfmaak' ging, kocht ik 5 liter cans van Ecover wasmiddel, een jerrycan is toch minder plastic dan al die flessen...ook 'faith in nature' is ene merk dat shampoo, bodywash en conditioner (vloeibare varianten) in 5 liter jerrycans verkoopt (Big Green Smile)

Sinds kort heb ik een voedseldroger en droog ik voedsel dat ik over dreig te houden. Citroenschijfjes, aardbeitjes, ui/prei/ lenteui, kruiden... kun je allemaal drogen en dan is het laaaaang houdbaar. Geld ook voor fermenteren trouwens... ik heb nu een potje aangebroken met gefermenteerde prei (van een prei die ik dus over had) die bijna anderhalf jaar gefermenteerd heeft; een waanzinnig smaakpalet!

Ik ben ongetwijfeld nog veel zaken vergeten die ik al een tijdje toepas, wellicht in een volgende post dat ik die aanvul.